Kinderalimentatie bij co-ouderschap: de afspraken

Kinderalimentatie bij co-ouderschap. Wat spreek je hierover af? Een belangrijk punt om bij stil te staan, want de keuze voor een co-ouderschap brengt ook een keuze met zich mee over hoe om te gaan met de kosten van de kinderen. Regelmatig merk ik dat ouders beide keuzes niet altijd welbewust maken. Co-ouderschap vergt samenwerking en communicatie en oog voor wat goed is voor een kind. Ontbreken deze elementen, dan kunnen schrijnende situaties ontstaan. In dit artikel besteed ik specifiek aandacht aan de keuze voor de verdeling van de kinderkosten bij co-ouderschap.

Alternatieven

Wat zijn de alternatieven voor kinderalimentatie bij co-ouderschap? De eerste stap is je goed te laten informeren voordat je aan co-ouderschap begint. Wat houdt co-ouderschap in jullie situatie in? Hoe willen jullie het vormgeven? Hoe nauw wil je nog met elkaar samenwerken? Je moet het tenslotte zelf gaan invullen. Als de kinderen ongeveer de helft van de tijd bij de ene ouder zijn en de helft van de tijd bij de andere, wordt soms ten onrechte geconcludeerd dat er geen sprake meer hoeft te zijn van een alimentatie voor de kinderen. Regelmatig spreken ouders dan af dat ieder de eigen kosten van de kinderen draagt in de periode dat de kinderen bij vader respectievelijk moeder verblijven.

Draagkracht

Ouders moeten naar rato van draagkracht bijdragen in de kosten van kinderen. Mogelijk heeft de ene ouder een aanzienlijk hogere draagkracht dan de andere. In dat geval zal in het huishouden van de minst verdienende ouder toch behoefte bestaan aan een bijdrage. Bij kinderkosten kun je een onderscheid maken tussen:

• kosten die je als ouder hebt voor de kinderen omdat een kind in jouw huis verblijft, zoals een aandeel van het kind in de woonlast, in gas, water en licht, verzekeringen, eten, drinken, verzorging etc. én
• kosten of betalingen die je specifiek voor het kind doet, zoals kleding, schoenen, schoolkosten, kosten van verjaardagskado's voor vriendjes of vriendinnetjes, contributies, sportkleding, speelgoed, OV-kaart etc.

Traditionele kinderalimentatie bij co-ouderschap

Als één van de ouders een traditionele kinderalimentatie bij co-ouderschap ontvangt en deze ouder is ook degene die al deze laatstgenoemde ‘directe’ kosten draagt, dan is er weinig aan de hand. Als het co-ouderschap ook daadwerkelijk een samenwerking is waarbij beide ouders uitgaven doen voor de kinderen, is deze regeling ofwel niet helemaal rechtvaardig ofwel een administratieve rompslomp. In dat geval moeten de ouders bonnetjes bewaren en met vergoedingen of verrekeningen aan de slag gaan.

Bezwaar

Bij de toename van de populariteit van co-ouderschap werd al snel dit bezwaar geconstateerd. Dit inspireerde tot het ontwikkelen van diverse oplossingen en methoden om op een betere manier om te gaan met kinderalimentatie bij co-ouderschap. Van een rekenmethode die meeneemt welke ouder welke kosten draagt - waaruit een bedrag volgt dat per saldo nog voldaan moet worden - tot aan de zogenaamde kinderrekening. Een gezamenlijke rekening waarop beide ouders maandelijks geld storten en die beide ouders kunnen gebruiken om uitgaven voor de kinderen te doen.

Houding ouders

Het zal uiteindelijk de houding en inzet van ouders zijn die de kans van slagen bepaalt. Alle varianten hebben de potentie om een goede regeling te bieden, maar dit valt of staat met de attitude van de gebruikers. En - hoe goed de intenties ook zijn - na een scheiding kan hierin een heleboel veranderen. Overigens kan de keuze voor een kinderrekening ook bij voorbaat al ingegeven zijn door oneigenlijke argumenten en een manier zijn om controle te houden over de uitgaven of zelfs over de ex-partner.

Kennis van de ander én van de alternatieven

De keuze voor een kinderrekening in geval van co-ouderschap is dus zeker geen vanzelfsprekende. En het moet jullie keuze zijn en niet die van één van jullie en zeker niet die van de adviseur. Jullie moeten er mee werken. Als het goed is, kennen jullie elkaar door en door en kun je best aanvoelen of jullie in staat zijn hier in de praktijk goed mee om te gaan, of het een gemak zal zijn of juist een last.

Hadden jullie tijdens de relatie al hevige discussies over geld dan is het de vraag of je dat de komende jaren zo wilt voortzetten. De kans dat het anders wordt is aanwezig, maar niet heel groot en is ook weer afhankelijk van de inzet van beide ouders om het co-ouderschap in al zijn facetten tot een succes te maken. Ik ken ze wel hoor, ouders die zich hier na de scheiding overheen hebben kunnen zetten ten behoeve van de kinderen. Daar neem ik mijn petje voor af, maar zij zijn de uitzondering en niet de regel.

Wat je in elk geval zoveel mogelijk moet voorkomen, is dat bepaalde bronnen van discussie, ergernis en teleurstelling in stand worden gehouden na een scheiding. Je gaat niet voor niets uit elkaar. Bij twijfel of de kinderrekening wel een geschikte keuze is, kun je natuurlijk besluiten dit niet te doen. Vaak is dat bij twijfel ook veruit de beste optie.

Ouderschapsplan

Past de methode wel bij jullie en hoe jullie het leven na de scheiding vorm willen geven, maar heb je desondanks twijfels: laat zo goed mogelijk uitwerken wat jullie bedoeling precies is. Leg in het ouderschapsplan gedetailleerd uit wat jullie wel en niet willen. Welke betalingen mogen wel en welke niet van de kinderrekening worden afgeschreven? Hoe willen jullie omgaan met contante opnamen? Hoe stemmen jullie af wie wat betaalt? Willen jullie dat uitgaven boven een bepaald bedrag in overleg plaatsvinden en zo ja, wat is jullie drempel? Het kan ook zinvol zijn om een evaluatiemoment in te bouwen, bijvoorbeeld in het eerst jaar al na 4 of 6 maanden en daarna jaarlijks. Kortom, leg de kaders zo duidelijk mogelijk vast in het ouderschapsplan. Dan heb je iets om je aan te houden en eventueel op terug te vallen.

Beperkte mogelijkheden inning bijdragen

Bedenk goed dat - als je eenmaal een overeenkomst hebt waarin een kinderrekening is afgesproken - je uiteraard in de eerste plaats allebei geacht wordt je hieraan te houden. Gebeurt dat niet, dan is een “eenvoudige” inning niet mogelijk. Bij het niet ontvangen van vastgestelde of overeengekomen kinderalimentatie kun je het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen inschakelen, die voor de onderhoudsgerechtigde kosteloos de bijdragen kunnen incasseren. In het geval van het gebruik van een kinderrekening waarvan beide ouders geld kunnen opnemen, kan dit niet. Een deurwaarder heeft wel mogelijkheden maar zal per inning kosten in rekening brengen die niet op de wanbetaler verhaald kunnen worden. En al zou betaling afgedwongen kunnen worden: die betaling vindt dan conform de overeenkomst plaats op de kinderrekening. De rekening dus waar de wanbetaler zelf toegang toe heeft, met de mogelijkheid om het bedrag ook weer direct op te nemen.

Trema alimentatienormen

In de wet komt “de kinderrekening” niet voor. Dit is echt een maatwerkoplossing die je samen overeenkomt voor hoe je met de kosten van de kinderen om wilt gaan. Het is niet ‘hoe het hoort’, of ‘hoe iedereen het doet’, of ‘gebruikelijk’, of ‘het beste’. Ook hier geldt mijns inziens dat je eerst informatie moet krijgen over wat ongeveer de uitkomst zou zijn als de wet en de Trema alimentatierichtlijnen gevolgd zouden worden. Daarna kun je, als jullie situatie zich niet leent voor een traditionele vorm van kinderalimentatie en als jullie hier allebei volledig achter staan, beoordelen wat voor jullie de beste maatwerkoplossing kan zijn. En denk niet dat als je eenmaal getekend hebt dat het klaar is; dan begint het pas! Juist dan moet je blijven communiceren over alles wat je nog gemeenschappelijk hebt.

Contra-indicaties kinderrekening

Tot slot nog deels samenvattend een niet uitputtende opsomming van mogelijke contra-indicaties voor het gebruik van de kinderrekening. Ik benadruk dat als een of meer van deze omstandigheden zich voordoen de keuze voor een kinderrekening niet uitgesloten is. Wel is het goed als er alarmbelletjes gaan rinkelen, voordat de afspraken op papier komen.

• Slechte communicatie
• Totaal verschillende kijk op de (materiële) behoeftes van de kinderen
• In het verleden leidden de verschillende visies op omgaan met geld altijd al tot botsingen
• Gebrek aan vertrouwen in het algemeen danwel op financieel vlak
• Een van beiden komt in aanmerking voor een ‘bijstands’uitkering
• De optie wordt opgedrongen door derden of de ex-partner
• Het vermoeden van een verborgen agenda
• Er zit nog veel onderhuidse boosheid of pijn
• Er is een beperkte omgangsregeling en een van beiden doet alle uitgaven
• Schulden-, gok- en/of verslavingsproblematiek

Kinderalimentatie bij co-ouderschap: iets om even goed bij stil te staan. Laat je deskundig informeren, want dat kan een hoop leed voorkomen. Family Matters helpt je graag goed op weg.